Vertalen.
Ondertitelen.
Ik heb regelmatig een
gesprek over taal.
Als schrijfster stromen
woorden soms gewoon uit me
en dan lees ik achteraf pas
wat ik heb geschreven.
Het afgelopen jaar is me
vooral duidelijk geworden
hoe belangrijk het is met
welke woorden je omringt.
Ik wist het wel, maar ik maak
er nu vaker bewust gebruik van.
Dan zoek ik de mensen op die
in mijn taal spreken.
Dan omhul ik me met woorden
die ik zelden hoor in
mijn dagelijkse wereld.
Dan vallen kwartjes,
krijgen gevoelens een betekenis
en laad ik op.
Met een vriendin had ik een
gesprek over de vertaling van
dat wat er in de wereld gebeurt.
Waar de een dit zegt, zegt de ander dat.
En hoe belangrijk het is om te
luisteren naar de toon en het ritme
waarin gesproken wordt.
Maar ook voor welke woorden er wordt
gekozen om iets uit te leggen.
Oorlogstaal is iets ander dan vredestaal.
De betekenis van de woorden
waarmee gesproken wordt
kan zelfs voor een ieder verschillen.
Je kan woorden gebruiken waarvan
je de betekenis niet kent, of die je
gevuld hebt met niet helemaal
de juiste betekenis.
En door de tijd kunnen woorden
een hele nieuwe betekenis krijgen.
Laatst keek ik naar een Engelse film,
met de instelling: Nederlands gesproken
plus Nederlandse ondertiteling.
Het gesproken woord was anders
dan de ondertiteling.
Een interessante en leerzame ervaring.
Het gevoel dat in me opkwam herkende ik.
De vertaling en de ondertiteling
kwamen niet overeen.
Verder ben ik gevoelig geworden
voor woorden die ineens overal opduiken
of verhalen die mensen vertellen en die
dan precies hetzelfde zijn.
Voor mij zijn dat geprogrammeerde woorden.
Ze duiken ineens overal op en
worden oeverloos herhaald
waardoor ze op een gegeven moment
terugkomen in je dagelijkse gesprekken.
Als je daarmee spreekt zit je altijd goed.
En natuurlijk zijn er ook verboden
woorden en verhalen.
De disinformatie en misinformatie
programma’s zijn daar een mooi
voorbeeld van.
Spreek je daarmee dan weet je
van tevoren niet hoe iemand reageert.
Het is de reden waarom vele mensen
deze verhalen wel denken maar het
niet in hun hoofd halen om het
daadwerkelijk uit te spreken.
Uiteindelijk maken we allemaal
een vertaling van de wereld
in woorden.
Je woordenschat bepaalt hoe
je je kan uitdrukken.
Ik blijf de taal van de media
en politici boeiend vinden en
heb enorm veel geleerd
Het spelen met taal kan een
psychologische reactie oproepen,
het veranderen van betekenis
kan verwarring brengen.
Het oeverloos herhalen van
dezelfde woorden kan het denken
van de mens programmeren.
Woorden ze doen er toe.
We gebruiken ze allemaal.
Op de wijze die gewenst is
of op eigen wijze.
Lichtflits
